English
中文 (中国)
Tại Việt Nam hiện nay, số lượng người lao động nước ngoài đến sinh sống và làm việc ngày một tăng cùng với sự phát triển của nền kinh tế đưa ra đòi hỏi bức thiết về việc hoàn thiện chế độ bảo hiểm đối với người nước ngoài. Trong thời gian qua, nhiều người lao động nước ngoài phải chấm dứt hợp đồng lao động và rời khỏi Việt Nam vì giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không thể tiếp tục gia hạn. Khi rời khỏi Việt Nam, người lao động nước ngoài có được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần hay không? Điều kiện, quy trình thủ tục để được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần là như thế nào?
Quy định pháp luật của Việt Nam về chế độ BHXH cho người lao động nước ngoài
Căn cứ vào Luật Bảo hiểm Xã hội 2014, Nghị định 143/2018/NĐ-CP và Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi 2014) thì người lao động nước ngoài tại Việt Nam sẽ phải tham gia i) bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm hưu trí và tử tuất, ốm đau và thai sản và ii) bảo hiểm y tế. Căn cứ khoản 2 điều 17 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động nước ngoài sẽ tham gia bảo hiểm hưu trí và tử tuất từ 1/1/2022 và từ đó, người lao động nước ngoài có quyền được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần như được quy định tại khoản 6 điều 9 Nghị định 143/2018/NĐ-CP dưới đây:
“Điều 9. Chế độ hưu trí
…6. Các trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần
Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Nghị định này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 1 Điều này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội;
b) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
c) Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 1 Điều này nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam;
d) Người lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.”
Như vậy, người lao động nước ngoài khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn có thể ngay lập tức được đề nghị chi trả chế độ bảo hiểm xã hội một lần. Đây chính là điểm lợi thế hơn của người lao động nước ngoài so với người lao động Việt Nam bởi lẽ người lao động Việt Nam sẽ phải chờ 1 năm tính từ thời điểm chấm dứt đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc mới được thực hiện thủ tục đề nghị hưởng chế độ này.
Về thủ tục: hồ sơ đề nghị hưởng chế độ bảo hiểm xã hội 1 lần đối với người nước ngoài gồm:
- Đơn đề nghị hướng bảo hiểm xã hội 1 lần của người lao động
- Sổ bảo hiểm xã hội
Về thời gian thực hiện: Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hưởng BHXH 1 lần theo quy định, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động nước ngoài. Trong trường hợp không giải quyết thì cơ quan BHXH phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trường hợp người lao động nước ngoài nghỉ việc mà chưa hưởng chế độ BHXH 1 lần thì thời gian đã đóng BHXH của người lao động nước ngoài sẽ được bảo lưu.
Về mức hưởng:
Căn cứ điểm b và c, khoản 2 điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội, mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:
b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Căn cứ Khoản 7 Điều 9 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, người lao động nước ngoài sẽ nhận được mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần thực hiện theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 60 của Luật bảo hiểm xã hội. Như vậy, với mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội, người lao động nước ngoài được hưởng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
Tuy nhiên, khi chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc bắt đầu có hiệu lực từ 1/1/2022, đến thời điểm hiện tại, đa số người lao động nước ngoài chưa tham gia đủ 12 tháng đóng bảo hiểm xã hội, việc xác định mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần là chưa có cơ sở do chưa có quy định cụ thể. Đây là khó khăn đặt ra đối với cơ quan bảo hiểm xã hội khi giải quyết chế độ cho người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam vào thời điểm hiện tại.
Như vậy, trong bối cảnh hiện nay, người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam có quyền được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội một lần, tuy nhiên, việc chưa có cơ sở xác định mức hưởng đối với lao động có thời gian tham gia dưới 12 tháng đã chỉ ra lỗ hổng trong hệ thống pháp luật Việt Nam trong vấn đề này, đòi hỏi có hướng dẫn chi tiết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động đồng thời duy trì, đảm bảo môi trường làm việc công bằng, hấp dẫn người lao động nước ngoài có trình độ cao đến làm việc tại Việt Nam.
Bài viết liên quan:
- Bảo lưu ngày nghỉ phép đối với người lao động Việt Nam
- Vài điều cơ bản về khái niệm lao động tại Việt Nam
- Chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng cho người cao tuổi tại Việt Nam
- Tổng hợp mọi điểm mới trong Bộ luật Lao động 2019 tại Việt Nam
- Quy định về việc tuyển dụng và sử dụng người lao động chưa thành niên tại Việt Nam
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được tư vấn luật về lao động và việc làm.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
|
***Dịch Vụ pháp lý khác của Công ty luật ASL LAW*** |
|
|
|
|
||
|
|
||
|
Tư vấn đầu tư tại Việt Nam cho doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tai Việt Nam |
|
|
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
Tư vấn sở hữu trí tuệ |
