Các nhà chức trách đang nỗ lực ban hành những hướng dẫn để tháo gỡ những khó khăn cho người nước ngoài khi mua nhà tại Việt Nam.
Điều 159 Luật Nhà ở cho phép người nước ngoài được mua, sở hữu nhà ở nếu đáp ứng các quy định để nhập cảnh vào Việt Nam hoặc có đủ điều kiện đề nghị cấp phép đầu tư đối với dự án nhà ở tại Việt Nam.
Theo Nghị định 51/2009/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị quyết 19/2008/NQ-QH12 về việc thí điểm cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam và Luật Đất đai năm 2003, thì quy định mới là phù hợp.
Mặc dù vậy, Chính phủ khi ban hành Luật Đất đai 2013 và Nghị định 99/2015/NĐ-CP đã không chú ý đến hướng dẫn về quy định này, gây lúng túng trong việc thực hiện ở cấp cơ sở khi làm thủ tục bàn giao quyền sở hữu nhà ở cho người nước ngoài. Theo quy định tại khoản 7 Điều 9 Luật Đất đai 2003 thì người nước ngoài đầu tư vào Việt Nam theo Luật Đầu tư được Nhà nước Việt Nam cho thuê đất với tư cách là người sử dụng đất.
Nghị định 51 cũng quy định người nước ngoài sở hữu căn hộ tại Việt Nam có quyền sử dụng phần không gian công cộng của nhà chung cư đó theo hình thức thuê đất trả tiền thuê một lần cho cả thời gian thuê.
Như vậy, theo luật đất đai 2003 và nghị định 51 thì người nước ngoài vẫn được sở hữu nhà ở và có quyền sử dụng đất thuê theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê.
Những khó khăn của người nước ngoài khi mua nhà tại Việt Nam
Tuy nhiên, hiện tại, luật sửa đổi năm 2013 không có quy định về việc người nước ngoài là người sử dụng đất. Trong khi đó, Luật Nhà ở 2014 không cho phép người không có quốc tịch mua và sở hữu nhà.
Điều đó có nghĩa là Nghị định 99 đã thay thế Nghị định 51, nhưng không có quy định về quyền sử dụng đất của người nước ngoài đối với trường hợp mua và sở hữu nhà ở. Thực tế cho đến nay vẫn chưa có văn bản nào của các cơ quan nhà nước hướng dẫn về vấn đề này. Đây là một bất cập đáng kể cần sớm có hướng dẫn cụ thể.
Nghị định 99 không quy định cụ thể những lĩnh vực nào mà người nước ngoài không được phép mua nhà. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có trách nhiệm quy định cụ thể khu vực cấm, khu vực hạn chế công dân nước ngoài, hai Bộ sẽ có văn bản gửi UBND cấp tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng cụ thể hóa từng dự án nhà ở thương mại trên địa bàn tỉnh. có thể được bán cho các cá nhân và tổ chức ở nước ngoài.
Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có một số tỉnh ban hành thông báo này và các tỉnh khác có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn nữa.
Điều này có nghĩa là các nhà phát triển dự án không thể biết liệu dự án nhà ở thương mại của họ có đủ điều kiện để bán cho người mua nước ngoài hay không. Hơn nữa, có nguy cơ bị buộc phải bồi thường cho người mua trong các dự án đã bán cho người không có quốc tịch nhưng được xác định là không thuộc khu vực cho phép.
Nghị định 99 quy định tổ chức, cá nhân nước ngoài sở hữu căn hộ trong nhà chung cư không được vượt quá 30% tổng số căn hộ trong một nhà chung cư. Trường hợp khu vực có ranh giới địa lý tương đương cấp phường có nhiều nhà chung cư để bán, cho thuê mua thì tổ chức, cá nhân được sở hữu không quá 30% tổng số căn hộ của mỗi nhà chung cư và không quá 30%. phần trăm của tổng số căn hộ của tất cả các căn hộ.
Đối với dự án nhà ở có nhà ở riêng lẻ để bán, cho thuê mua thì tỷ lệ sở hữu của tổ chức, cá nhân ở nước ngoài không quá 10% tổng số nhà ở riêng lẻ của mỗi dự án. Khu vực có ranh giới địa lý tương đương cấp phường có nhiều dự án mà số lượng nhà ở riêng lẻ trên 2.500 căn thì sở hữu không quá 250 căn.
Tuy nhiên, cách tính số lượng nhà ở hiện tại như trên đã gây ra nhiều khó khăn cho cả chính quyền và các chủ đầu tư – ví dụ, trong việc xác định “một khu vực có ranh giới địa lý tương đương với cấp phường” và đánh giá biến động dân số trong một khu vực cụ thể.
Nhìn chung, bỏ các hạn chế về quyền sở hữu nhà đối với người không có quốc tịch tại Việt Nam là một hoạt động tích cực. Tuy nhiên, để thu hút nguồn ngoại tệ ra khỏi thị trường bất động sản Việt Nam, các cơ quan chức năng của Chính phủ cần có những biện pháp khắc phục hậu quả cho những người có quyền truy cập.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về luật doanh nghiệp, luật lao động, luật sở hữu trí tuệ, tư luật về bất động sản.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN