English
中文 (中国)
Sở hữu trí tuệ (SHTT) là loại tài sản kinh doanh quan trọng nhưng thường bị các nhà đầu tư, ban lãnh đạo và các bên liên quan của các doanh nghiệp bỏ qua. Sở hữu trí tuệ liên quan đến những tài sản vô hình trong hoạt động kinh doanh và mang lại giá trị gia tăng cho các doanh nghiệp. Tài sản SHTT có thể là nhãn hiệu, phần mềm, bản quyền, sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp hay bí mật kinh doanh…
Mọi doanh nghiệp đều sở hữu tài sản SHTT của riêng mình, nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng hiểu được giá trị tài sản SHTT của mình. Tài sản sở hữu trí tuệ có thể mang lại cho các doanh nghiệp nhiều lợi thế cạnh tranh. Vì vậy, đây là một khái niệm quan trọng cần xác định khi thực hiện quá trình thẩm định doanh nghiệp.
Tại sao tài sản sở hữu trí tuệ lại quan trọng đối với nhà đầu tư?
Tài sản sở hữu trí tuệ quan trọng đối với các nhà đầu tư vì chúng sở hữu nhiều giá trị tiềm ẩn nhưng thường không được liệt kê trong các bảng cân đối kế toán. Mặc dù sở hữu trí tuệ là một dạng tài sản vô hình và có vẻ khó xác định, nhưng nó có thể góp phần tăng giá trị của công ty theo thời gian. Do đó, nếu các nhà đầu tư có thể xác định chính xác các công ty sở hữu tài sản sở hữu trí tuệ giá trị, họ có thể thu lại được nhiều lợi nhuận hơn.
Các loại tài sản sở hữu trí tuệ
Tài sản SHTT có thể được chia thành tài sản SHTT chính thức và tài sản SHTT không chính thức. Tài sản SHTT chính thức bao gồm nhãn hiệu, sáng chế, bản quyền và kiểu dáng công nghiệp, trong khi SHTT không chính thức bao gồm thương hiệu, giá trị danh tiếng, bí mật kinh doanh, chiến lược của doanh nghiệp hay thông tin thị trường. Dưới đây là các loại tài sản SHTT chính thức:
- Nhãn hiệu là những từ ngữ, biểu tượng, hình ảnh hoặc sự kết hợp của chúng để phân biệt hàng hóa và dịch vụ của một doanh nghiệp đối với hàng hóa, dịch vụ của các đối thủ cạnh tranh. Chủ sở hữu nhãn hiệu đã được đăng ký thành công có thể sử dụng nhãn hiệu đó cho các hàng hóa hoặc dịch vụ của chính họ và ngăn chặn việc các bên khác sử dụng trái phép nhãn hiệu của họ.
- Chủ sở hữu sáng chế đã được đăng ký thành công có thể ngăn chặn các bên khác sao chép, bán hoặc sử dụng sáng chế của họ khi chưa được cho phép. Có thể thời gian để thu được lợi nhuận sáng chế là khá dài, nhưng sáng chế chắc chắn sẽ giúp doanh nghiệp có được nhiều lợi thế kinh doanh nếu được đăng ký thành công.
- Bản quyền cung cấp cho người tạo tác phẩm gốc quyền sử dụng và phân phối tác phẩm.
- Quyền đối với kiểu dáng công nghiệp sẽ khác biệt giữa các khu vực tài phán nhưng các quy định này đều cung cấp cho chủ sở hữu quyền sử dụng hợp pháp đối với những kiểu dáng công nghiệp đã được đăng ký thành công.
Tài sản SHTT không chính thức
Thương hiệu và danh tiếng là những yếu tố rất quan trọng đối với các doanh nghiệp. Chúng liên quan đến các tác phẩm sáng tạo như tên, logo, kiểu dáng công nghiệp, bao bì, v.v. Các công ty thường dành nhiều thời gian để xây dựng hình ảnh thương hiệu của họ có thể khắc sâu hình ảnh đó vào tâm trí người tiêu dùng cũng như tạo sự khác biệt giữa thương hiệu của họ đối với các đối thủ cạnh tranh.
Bên cạnh đó, bí mật thương mại có thể mang lại những giá trị đặc biệt đối với một công ty. Một vài ví dụ bao gồm công thức bí mật của KFC, Coca-Cola, thuật toán tìm kiếm của Google, quy trình sản xuất của Apple hay công nghệ pin của Tesla. Theo đó, hoạt động bảo vệ các bí mật thương mại thể hiện vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo duy trì lợi thế cạnh tranh và lợi nhuận của các doanh nghiệp.
Tài sản sở hữu trí tuệ có thể tạo ra giá trị cho các nhà đầu tư bằng cách nào?
Cấp phép sử dụng tài sản SHTT: Đôi khi, một công ty sẽ cấp phép quyền sử dụng các tài sản SHTT của họ cho một công ty khác với một khoản phí hoặc tiền bản quyền. Ví dụ như việc Microsoft cấp phép phần mềm của mình cho một số nhà sản xuất thiết bị. Việc cấp phép sử dụng tài sản SHTT có thể mang lại nguồn doanh thu định kỳ cũng như gia tăng phạm vi tiếp cận và danh tiếng của thương hiệu cho doanh nghiệp.
Bán tài sản SHTT: Các doanh nghiệp cũng có thể bán tài sản SHTT; Đây là một hoạt động phổ biến trong thủ tục thanh lý. Bán tài sản SHTT là một phương pháp hiệu quả để các công ty thu được một khoản tiền nếu một bộ phận kinh doanh liên quan đến tài sản SHTT không còn phù hợp với hoạt động của công ty hoặc nếu việc mua lại bao gồm các bộ phận không phù hợp với định hướng của công ty.
Tài sản sở hữu trí tuệ còn có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp cho các khoản vay: Khi một công ty xác định được giá trị tài sản trí tuệ của mình, công ty đó có thể sử dụng tài sản này làm tài sản thế chấp để vay vốn. Đối với các nhà đầu tư, điều này thường mang lại nhiều giá trị hơn là bán vốn cổ phần.
Kiếm tiền từ SHTT thông qua quan hệ đối tác: Giống như hoạt động cấp phép, hợp tác với các doanh nghiệp khác có thể là một phương pháp hiệu quả để mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng của thương hiệu và mang lại doanh thu định kỳ cho doanh nghiệp.
Rủi ro và thách thức khi đầu tư vào sở hữu trí tuệ
Rủi ro kiện tụng: Với số lượng lớn ý tưởng trên thị trường, nguy cơ vi phạm sáng chế, kiểu dáng, bản quyền và thậm chí cả nhãn hiệu luôn hiện hữu. Nếu một doanh nghiệp vướng phải những vụ kiện liên quan đến quyền SHTT, họ sẽ phải chi trả những khoán chi phí đáng kể và có thể bị ảnh hưởng đên uy tín. Các vụ kiện tụng cũng có thể khiến các nhà đầu tư dự định đầu tư vào doanh nghiệp phải lắc đầu.
Chi phí duy trì: Các khoản phí duy trì sáng chế và nhãn hiệu thường thay đổi liên tục.
Khó khăn trong việc định giá tài sản SHTT: Rất khó có thế xác định giá trị của các ý tưởng và do đó, việc định giá tài sản SHTT là một công việc khá phức tạp. Có nhiều phương pháp khác nhau được sử dụng trong quá trình định giá tài sản SHTT, các phương pháp này phụ thuộc vào giá trị của tài sản SHTT, thị trường và các nguồn thu tiềm năng liên quan đến tài sản SHTT.
Đánh giá các khoản đầu tư liên quan đến tài sản sở hữu trí tuệ
Xác định tài sản SHTT có giá trị: Quá trình thẩm định có thể giúp các nhà đầu tư xác định liệu tài sản SHTT có được bảo hộ và có giá trị hay không, theo đó, họ có thể xác định xem liệu tài sản SHTT có thể mang lại lợi thế cạnh tranh đáng kể cho doanh nghiệp hay không.
Đánh giá tiềm năng trên thị trường của tài sản SHTT: Các công ty có thể sử dụng dịch vụ của các chuyên gia định giá SHTT để giúp họ đánh giá sức mạnh và giá trị trên thị trường liên quan đến tài sản SHTT của họ.
Lời cuối
Nếu một doanh nghiệp không xác định được giá trị tài sản SHTT của mình, họ sẽ khó có thể thực sự đạt được thành công trên thị trường. Bằng cách chủ động quản lý và bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ, các doanh nghiệp có thể đảm bảo vị thế của mình trên thị trường để có thể phát triển và đạt được những thành công lâu dài. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng có thể tận dụng tài sản SHTT để thu hút sự hỗ trợ và nguồn lực từ các nhà đầu tư.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về luật doanh nghiệp, luật lao động, luật sở hữu trí tuệ, luật bất động sản.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
