Kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực vào năm 2019, đây là công cụ hữu hiệu để Việt Nam tiến hành các hoạt động phục vụ mục đích phát triển kinh tế xã hội, cùng với việc sớm ban hành và thực hiện quy hoạch tổng thể quốc gia.
Kỳ họp thứ ba của Quốc hội lần thứ 15, vào ngày 16 tháng 6, sẽ thông qua một nghị quyết về kết quả giám sát việc thực hiện các chính sách liên quan đến quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực vào tháng 1 năm 2019.
Vào tháng 7 năm 2021, Quốc hội đã thành lập Tổ giám sát việc thực hiện các chính sách liên quan đến quy hoạch kể từ khi luật có hiệu lực, nhằm “đánh giá toàn diện, khách quan việc Chính phủ triển khai luật này, các bộ, ngành, địa phương, cơ quan liên quan sớm có giải pháp tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành quy hoạch giai đoạn 2021-2030”.
Theo dự thảo nghị quyết được thảo luận tại Quốc hội tuần trước, các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân “xem xét, quyết định việc áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với các gói thầu liên quan đến tư vấn nhằm mang tính quốc gia, khu vực và quy hoạch cấp tỉnh nếu không chọn được nhà thầu.”
Trường hợp người có thẩm quyền quyết định không thực hiện chỉ định thầu hoặc thực hiện nhưng không lựa chọn được nhà thầu thì áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, tự thực hiện hoặc lựa chọn nhà thầu.
Đây là một trong nhiều giải pháp được Quốc hội áp dụng nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, lãnh đạo các địa phương trong việc lập kế hoạch giai đoạn 2021-2030 phù hợp với Luật Quy hoạch.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đơn vị biên soạn Luật Quy hoạch, luật này đã mang lại cho cả nước một đạo luật thống nhất, thay vì sự chồng chéo của gần 100 luật, pháp lệnh liên quan trước đây. Luật bao gồm 39 loại quy hoạch ngành cấp quốc gia – chẳng hạn như tất cả các phương thức giao thông, cơ sở hạ tầng đường thủy, điện, năng lượng, thông tin và truyền thông, và cung cấp khí đốt và xăng dầu.
Quy hoạch sản phẩm và ngành đã được tích hợp vào quy hoạch tổng thể ở tất cả các cấp
Luật Quy hoạch đã giúp giảm 97% số lượng kế hoạch được lập cho cấp quốc gia, cấp vùng và cấp tỉnh, từ 3.654 trước đây xuống chỉ còn 111. Cụ thể, số quy hoạch cấp quốc gia giảm từ 270 xuống còn 41, quy hoạch cấp vùng giảm từ 76 xuống còn sáu và cấp tỉnh giảm từ 3.308 xuống chỉ còn 63.
Nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, từ khi luạt quy hoạch có hiệu lực đã tạo ra sự gắn kết chặt chẽ trong công tác quy hoạch từ Trung ương đến cơ sở.
Trước khi luật có hiệu lực, mỗi địa phương, mỗi bộ đều có quy hoạch riêng mà không tính đến nguồn lực cần thiết để thực hiện quy hoạch của mình. Điều này đã tạo ra những tranh chấp lớn giữa các địa phương và các bộ ngành.
Cụ thể, trước khi luật có hiệu lực, mỗi địa phương, mỗi bộ đều có quy hoạch riêng mà không tính đến nguồn lực cần thiết để thực hiện quy hoạch của mình. Điều này đã tạo ra những tranh chấp lớn giữa các địa phương và các bộ ngành.
Vào thời điểm đó ở Việt Nam có rất nhiều loại quy hoạch, bao gồm cả quy hoạch cho lúa gạo, sắn, cà phê, cá và nhiều loại sản phẩm công nghiệp.
Cũng trước năm 2019, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành tổng cộng 71 văn bản quy phạm pháp luật và pháp lệnh, 73 nghị định để điều chỉnh quy hoạch tại Việt Nam. Trong khi tổng số 19.285 quy hoạch các loại đã được các cơ quan chính phủ và các ngành soạn thảo từ năm 2011 đến năm 2020, thì nhiều quy hoạch còn thiếu sót, như chồng chéo, lãng phí nguồn lực và thiếu chất lượng.
Theo Bộ trưởng Bộ KH & ĐT Nguyễn Chí Dũng, “Nhà nước chỉ đóng vai trò là cơ quan quản lý thực hiện dự báo và phân tích thị trường có lợi cho người dân và doanh nghiệp. Cơ chế xin – cho phổ biến trong những năm qua là do quy hoạch cấp ngành và cấp sản phẩm. Nhưng theo Luật quy hoạch, sẽ không có chi tiết cụ thể về điều này, và mọi thứ phải tuân theo nhu cầu thị trường.”
Đây sẽ là lần đầu tiên quy hoạch tổng thể quốc gia được xây dựng ở Việt Nam. Theo Luật Quy hoạch, đây là quy hoạch chiến lược theo hướng phân vùng và liên kết các vùng lãnh thổ bao gồm đất liền, các đảo, quần đảo, vùng biển và vùng trời; hệ thống đô thị và nông thôn; cơ sở hạ tầng; sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường; phòng, chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm quốc phòng, an ninh; và hội nhập quốc tế.
Đồng thời, theo Bộ trưởng, mục tiêu chung là “tạo ra mô hình phân bố không gian hiệu quả và bền vững để phát triển đất nước, hình thành các vùng kinh tế động lực, các đầu mối kinh tế, các đô thị chiến lược, mạng lưới kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối giữa các vùng, giữa thành thị và nông thôn, tạo điều kiện để tăng trưởng kinh tế cao, thúc đẩy thực hiện mục tiêu đến năm 2030 là nước phát triển, có nền công nghiệp hiện đại và thu nhập trung bình cao. Đến năm 2050, Việt Nam trở thành một xã hội có thu nhập cao, công bằng, dân chủ và văn minh”.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về luật doanh nghiệp, luật lao động, luật sở hữu trí tuệ, luật bất động sản.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN