Khi Việt Nam tiếp tục mở rộng hội nhập quốc tế, gia tăng cả về chất lượng và số lượng hàng hóa xuất khẩu quốc tế thì khả năng hàng hóa Việt Nam chịu điều tra phòng vệ thương mại quốc tế cũng sẽ tăng dần.
Theo báo cáo từ Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương Việt Nam, Việt Nam đã có tổng cộng 226 vụ việc sản phẩm, hàng hóa Việt Nam chịu điều tra phòng vệ thương mại tính đến hết 2022. Trong đó, chỉ tính riêng trong năm 2022 thì Việt Nam đã là đối tượng của 17 vụ việc điều tra mới do Cơ quan phòng vệ thương mại nước ngoài khởi xướng, thuộc diện điều tra hoặc rà soát.
Trong đó, đối tượng điều tra hàng hóa Việt Nam nhiều nhất là Hoa Kỳ. Không chỉ đối với Việt Nam mà quốc gia này cũng sử dụng công cụ phòng vệ thương mại với nhiều quốc gia xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ khác như một công cụ hữu hiệu để bảo vệ giá trị hàng hóa trong nước và lợi ích của các nhà sản xuất nội địa.
Theo WTO, đến hết tháng 6/2022, Hoa Kỳ đã điều tra tổng cộng 1.177 vụ việc và áp dụng 832 biện pháp phòng vệ thương mại. Trong đó, Việt Nam thuộc 53 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu Việt Nam, chiếm khoảng 25% tổng số vụ việc cơ quan phòng vệ thương mại quốc tế khởi xướng điều tra với hàng Việt tính đến hiện tại.
Các biện pháp phòng vệ thương mại gồm chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ và một biện pháp đặc thù là chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại là các công cụ hữu hiệu được WTO cho phép các thành viên có quyền tăng thuế hoặc hạn chế nhập khẩu phù hợp nếu xác định việc tăng hàng nhập khẩu gây thiệt hại, đe dọa ngành sản xuất trong nước.
Gia tăng số lượng vụ việc hàng hóa Việt Nam thuộc điều tra phòng vệ thương mại quốc tế
Trong năm 2022, Hoa Kỳ đã khởi xướng điều tra mới 12 vụ việc với Việt Nam. Các cuộc điều tra chủ yếu là điều tra chống lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại với các mặt hàng, sản phẩm thép, tủ gỗ, pin năng lượng mặt trời, ghim dập,…
Ngoài ra, một số quốc gia/khu vực nổi bật khác có các vụ điều tra phòng vệ thương mại đáng chú ý đối với Việt Nam bao gồm EU hiện chỉ đang áp dụng duy nhất biện pháp tự vệ có liên quan tới sản phẩm thép đối với Việt Nam và Ấn Độ đã điều tra 30 vụ việc phòng vệ thương mại đối với với sản phẩm Việt Nam.
Khi một quốc gia bị áp thuế phòng vệ thương mại, vì sự hấp dẫn của lợi ích thương mại khó thể thay thế, từ bỏ mà các quốc gia đó sẽ tiến hành thực hiện các thủ thuật nhằm mục đích lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại.
Một vụ việc điển hình có thể kể đến là việc Hoa Kỳ áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm, nguyên liệu chế tạo pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc từ 2012. Sau đó, trong hơn 1 thập kỉ, Trung Quốc đã tìm nhiều biện pháp để lẩn tránh 2 loại thuế trên, xuất khẩu linh kiện sang 4 quốc gia tại khu vực Đông Nam Á gồm Việt Nam và từ đó xuất khẩu đến Hoa Kỳ.
Tuy rằng đã xác định được hành vi lẩn tránh phòng vệ thương mại nhưng vì mục tiêu năng lượng xanh mà chính quyền Joe Biden đã ban hành lệnh tạm ngừng việc áp thuế lẩn tránh phòng vệ thương mại đối với 4 nước Việt Nam.
Về cơ bản, việc lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại tại thời điểm tập trung giám sát thương mại hiện tại là rất khó vì các quốc gia phát triển trên thế giới đều có biện pháp riêng để giám sát sự lưu chuyển, vận chuyển của hàng hóa và qua đó, xác định được hành vi lẩn tránh. Chính vì thực tại này mà Việt Nam cần chú ý, tránh việc gián tiếp hoặc trực tiếp thực hiện các hành vi lẩn tránh, bán phá giá, trợ cấp trong thương mại để đạt lợi ích ngắn hạn.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về Chống Bán Phá giá Và Phòng Vệ Thương Mại.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN