English
中文 (中国)
Năm 2020, 10 nước ASEAN và 5 nước đối tác chính thức ký Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), đánh dấu cột mốc quan trọng sau tám năm đàm phán.
Hiệp định được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả tích cực và hỗ trợ đáng kể cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) tại Việt Nam. Kể từ đó, việc ký kết và thực hiện RCEP được kỳ vọng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế khu vực sau đại dịch.
Tầm quan trọng của hiệp định RCEP
RCEP không bao gồm nhiều vấn đề như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), cũng không có các quy định về lao động, tiêu chuẩn môi trường hoặc các vấn đề về doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, hiệp định được kỳ vọng sẽ mang lại cho các nước thành viên nhiều lợi ích hơn so với lợi ích mang lại từ CPTPP, trong đó có Việt Nam.
Lý do đầu tiên là Việt Nam hiện đã tiếp cận khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới với thị trường 2,3 tỷ dân và sản lượng toàn cầu 26,2 nghìn tỷ USD. Điều này chiếm khoảng 30% dân số trên toàn thế giới và 30% GDP trên toàn thế giới.
Thứ hai, quy định về quy tắc xuất xứ của các nước thành viên linh hoạt hơn so với các quy định trong CPTPP. Để được hưởng ưu đãi thuế, hàng hóa xuất nhập khẩu trong khu vực RCEP phải được sản xuất hoặc nhập khẩu toàn bộ tại một bên; được sản xuất tại một bên độc quyền từ nguyên liệu có xuất xứ từ một hoặc nhiều bên; hoặc được sản xuất tại một bên sử dụng nguyên liệu không có xuất xứ, với điều kiện hàng hóa đáp ứng các yêu cầu hiện hành.
Nhờ đó, xuất khẩu của Việt Nam có thể tăng khả năng đáp ứng các điều kiện để được hưởng ưu đãi thuế quan, từ đó tăng xuất khẩu trong khối, đặc biệt là tại các thị trường như Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand. Đối với các hiệp định thương mại tự do (FTA) trước đây, Việt Nam thường gặp nhiều khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu xuất xứ để được hưởng ưu đãi thuế quan do nguyên liệu của các doanh nghiệp Việt Nam là từ nước ngoài như Trung Quốc.
Thứ ba là giới thiệu cách tiếp cận toàn diện để bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) trong khu vực. Nhìn chung, cam kết về quyền SHTT trong RCEP không có nhiều thách thức như trong CPTPP hay EVFTA. Trên thực tế, Việt Nam bắt buộc phải phê chuẩn hoặc gia nhập các hiệp định đa phương sau đây mà quốc gia chưa phải là thành viên:
-
Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp;
-
Công ước Berne bảo hộ tác phẩm văn học và nghệ thuật;
-
Hiệp ước hợp tác sáng chế;
-
Hiệp ước WIPO về quyền tác giả (WCT);
-
Hiệp ước WIPO về biểu diễn bản ghi âm (WPPT); và
-
Hiệp ước Marrakesh về tạo điều kiện cho người khiếm thị, người khuyết tật về thị giác và người khuyết tật khác không có khả năng đọc tiếp cận với các tác phẩm.
Việt Nam sẽ trở thành thành viên của WCT và WPPT theo lộ trình 3 năm và thành viên của Hiệp ước Marrakesh theo lộ trình 5 năm, điều này đẩy mạnh việc bảo vệ quyền tác giả và quyền biểu diễn của Việt Nam.
So với CPTPP và EVFTA, các cam kết của RCEP về hợp tác và hỗ trợ kỹ thuật trong các vấn đề sở hữu trí tuệ đa dạng và chi tiết hơn. Đặc biệt, hiệp định yêu cầu các nước thành viên cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho các nước ASEAN kém phát triển nhất và mới gia nhập như Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam trong việc thực hiện một số cam kết cụ thể về sở hữu trí tuệ của RCEP.
Ngoài ra, để tuân thủ lộ trình thực hiện các cam kết tham gia các hiệp định SHTT mà Việt Nam không phải là thành viên, RCEP cũng yêu cầu các thành viên hỗ trợ Việt Nam cung cấp kiến thức chuyên môn trong việc gia nhập WCT và WPPT, cũng như Hiệp ước Marrakesh.
Thay vì gây áp lực nâng cấp hệ thống bảo vệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ cho các thành viên hay đòi hỏi các thành viên phải đánh đổi lợi ích, thì những yếu tố liên quan đến Sở hữu trí tuệ trong RCEP được xây dựng theo cơ chế dựa trên nền tảng, cấp độ và cấu trúc thượng tầng của Sở hữu trí tuệ hiện có của các nước thành viên. Do đó, các cam kết trong RCEP không phải là thách thức nghiêm trọng đối với Việt Nam vì đã và đang tiếp tục nội luật hóa các cam kết trong các FTA thế hệ mới.
Thương mại điện tử cũng là một vấn đề quan trọng mà các nước thành viên trao đổi thông tin và đưa vào nhiều cam kết nhằm tạo thuận lợi và đảm bảo an toàn cũng như thúc đẩy thương mại điện tử xuyên biên giới. Trong số đó, các quy định về dữ liệu nổi lên như một vấn đề quan trọng buộc Việt Nam phải xem xét, đánh giá kỹ lưỡng để bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật này vào pháp luật Việt Nam.
Theo Luật An ninh mạng, các doanh nghiệp trong và ngoài nước thu thập, khai thác, phân tích, xử lý dữ liệu về thông tin cá nhân và dữ liệu về mối quan hệ của người sử dụng dịch vụ do người sử dụng dịch vụ tại Việt Nam tạo ra phải lưu trữ dữ liệu này tại Việt Nam để thời gian do chính phủ quy định.
Tuy nhiên, RCEP không yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ nước ngoài sử dụng hoặc đặt máy chủ hoặc thiết bị lưu trữ dữ liệu trên lãnh thổ của nước sở tại như một điều kiện để tiến hành hoạt động kinh doanh trên lãnh thổ của mình ngoại trừ việc thực hiện chính sách công hoặc để bảo vệ các lợi ích an ninh thiết yếu.
Quy định này sẽ được áp dụng cho Việt Nam sau 5 năm nữa, vì vậy ngay từ bây giờ Việt Nam cần đưa ra chính sách và lộ trình sửa đổi các quy định pháp luật phù hợp.
Tiếp theo, hiệp định yêu cầu các nước thành viên đảm bảo không ngăn cản việc chuyển dữ liệu điện tử qua biên giới nếu hoạt động này có mục đích nhằm thực hiện các hoạt động đầu tư giữa các nước thành viên, ngoại trừ việc thực hiện chính sách công hoặc bảo vệ các lợi ích an ninh thiết yếu. Đây cũng là yêu cầu sẽ có hiệu lực tại Việt Nam sau 5 năm và sẽ có tác động đáng kể đến việc xây dựng nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong những năm tới.
Bên cạnh tất cả những điều đó, cam kết hỗ trợ DNVVN của các nước thành viên cũng là vấn đề Việt Nam cần quan tâm. Để thông báo cho các doanh nghiệp này về các điều khoản của hiệp định, RCEP yêu cầu các quốc gia thành viên thiết lập một nền tảng thông tin cho phép công chúng tiếp cận thông tin chính xác và cập nhật các quy định của RCEP; Các luật và quy định liên quan đến thương mại và đầu tư của DNVVN; và các thông tin bổ sung liên quan đến kinh doanh hữu ích cho các DNVVN trong việc tận dụng các cơ hội từ hiệp định.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về Chống Bán Phá giá Và Phòng Vệ Thương Mại.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
|
***Dịch Vụ pháp lý khác của Công ty luật ASL LAW*** |
|
|
|
|
||
|
|
||
|
Tư vấn đầu tư tại Việt Nam cho doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tai Việt Nam |
|
|
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
||
|
|
Tư vấn sở hữu trí tuệ |
