Luật Đất đai Việt Nam sửa đổi, có hiệu lực từ tháng 1 năm 2025, là một bước tiến quan trọng trong việc cải cách hệ thống pháp luật về đất đai, nhằm tạo ra một khung pháp lý hiệu quả và minh bạch, đảm bảo sự công bằng và bền vững trong quản lý và sử dụng đất. Luật này không chỉ là một bộ tài liệu pháp lý mà còn là hướng dẫn cụ thể cho các bên liên quan, đặc biệt là người nước ngoài quan tâm đến đầu tư và sở hữu quyền sử dụng đất đai tại Việt Nam.
Bài viết này sẽ tập trung phân tích các điểm chính của Luật Đất đai sửa đổi, nhấn mạnh vào những quy định quan trọng và những tác động đáng chú ý mà luật mang lại đối với người nước ngoài, giúp họ hiểu rõ hơn về cơ hội và thách thức khi tham gia vào thị trường bất động sản Việt Nam.
1. Linh động trong việc thanh toán tiền thuê đất
Theo quy định của Luật Đất đai 2013, cá nhân và doanh nghiệp có thể chuyển đổi từ trả tiền thuê đất hàng năm sang trả tiền một lần cho toàn bộ thời gian thuê, nhưng không có quy định ngược lại. Nhận thức được sự bất cập này, Luật Đất đai 2024 đã bổ sung quy định cho phép tổ chức kinh tế, cá nhân, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, và tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài được lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Điều này giúp các bên thuê đất linh hoạt hơn trong việc thanh toán, phù hợp với tình hình tài chính của mình.
Mặc dù quy định này mang lại sự linh hoạt cho thị trường bất động sản, một số ý kiến cho rằng nó không tạo ra tác động thiết thực vì phần lớn doanh nghiệp hiện có xu hướng trả tiền thuê đất một lần để tài sản đủ điều kiện thế chấp vay ngân hàng. Tuy nhiên, việc gia tăng lựa chọn vẫn giúp các doanh nghiệp khó khăn về tài chính có thêm phương án để phân bổ nguồn vốn tốt hơn.
2. Quy định chặt chẽ quyền và nghĩa vụ sử dụng đất của “người gốc Việt Nam”
Trước đây, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài không có quyền đối với đất đai theo quy định của pháp luật vì họ không thuộc các đối tượng điều chỉnh về đất đai. Luật Đất đai 2024 đã bổ sung khái niệm “người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài”, tạo điều kiện cho họ chủ động thực hiện các giao dịch về đất đai. Việc này mở ra một kênh đầu tư mới cho thị trường bất động sản Việt Nam, giúp cấp nguồn vốn mới cho đà phát triển của thị trường.
3. Bỏ khung giá đất, xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường
Một thay đổi quan trọng trong Luật Đất đai 2024 là bãi bỏ cơ chế khung giá đất và tiến hành xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Việc này giúp giảm tình trạng thỏa thuận ngầm về giá chuyển nhượng đất trên thị trường thứ cấp, giảm thất thu thuế và tăng cường kiểm soát giá đất của Nhà nước. Áp dụng bảng giá đất sát giá thị trường cũng giúp dễ dàng hơn trong việc triển khai thu hồi đất từ người dân và giảm thiểu các cuộc biểu tình phản đối.
4. Thắt chặt quy định về thu hồi đất
Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể 32 trường hợp thu hồi đất nhằm mục đích phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Nhà nước chỉ được phép thu hồi đất trong các trường hợp “thật cần thiết” để đảm bảo quyền lợi của người dân. Dù vẫn có thể có ý kiến phản đối, các cơ chế hỗ trợ như bỏ khung giá đất và áp dụng bảng giá đất mới hằng năm sẽ giảm thiểu sự phản đối này, tạo điều kiện cho việc quy hoạch và phát triển thị trường bất động sản tốt hơn.
5. Mở rộng phạm vi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đất không có giấy tờ
Việc sở hữu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mở ra nhiều cơ hội cho người dân, chẳng hạn như thế chấp hoặc vay vốn. Trước đây, nếu mảnh đất không có giấy chứng nhận vướng vào các dự án, quy hoạch chung thì không đáp ứng điều kiện cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 quy định người dân sẽ có quyền được cấp giấy chứng nhận kể cả trong trường hợp đất thuộc dự án, quy hoạch chung. Điều này giúp Nhà nước giám sát thị trường đất đai tốt hơn và bổ sung nguồn thu thuế từ các mảnh đất đã được chứng nhận quyền sử dụng.
Tóm lại, Luật Đất đai 2024 mang lại nhiều thay đổi quan trọng và tích cực cho hệ thống pháp luật về đất đai tại Việt Nam, từ việc linh động trong thanh toán tiền thuê đất, mở rộng quyền sử dụng đất cho người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, đến việc xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường và thắt chặt quy định về thu hồi đất. Những thay đổi này không chỉ giúp tăng cường sự minh bạch và công bằng trong quản lý và sử dụng đất đai mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững và đồng đều của thị trường bất động sản Việt Nam.
ASL Law là công ty luật độc lập và cung cấp đầy đủ dịch vụ được tín nhiệm cao của Việt Nam gồm các luật sư giàu kinh nghiệm và tài năng. ASL Law được Legal500, Asia Law, WTR và Asia Business Law Journal. xếp hạng là Công ty Luật hàng đầu tại Việt Nam. Có trụ sở tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, mục đích chính của ASL LAW là cung cấp lời tư vấn và giải pháp lý thiết thực, hiệu quả và hợp pháp nhất cho khách hàng trong nước và quốc tế. Nếu cần sự trợ giúp, Quý khách hàng có thể gửi email liên hệ tới [email protected].
Liên hệ với công ty Luật ASL LAW để được hướng dẫn về Bất động sản tại Việt Nam:
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN