(Bài của ASL LAW đăng trên Báo VIR). Các game truyền thống ngày càng trở nên tiên tiến hơn thông qua công nghệ chuỗi khối blockchain và các tài sản không thể thay thế NFT. Tuy nhiên, xã hội hiện nay vẫn còn nhiều rào cản khiến công nghệ khó phát triển và ảnh hưởng lớn đến triển vọng đầu tư vào lĩnh vực này. Theo đó, chúng ta cần phải hoàn thiện các quy định của luật pháp để có thể phát triển những công nghệ mới này và tạo ra con đường cho sự thành công của blockchain và NFT tại Việt Nam.


Những thách thức đối với sự phát triển
Bên cạnh những thuận lợi khi phát triển ngành game blockchain, Việt Nam cũng có những rào cản khiến các nhà đầu tư e ngại khi đầu tư vào thị trường này. Thứ nhất, dù có nguồn nhân lực dồi dào nhưng Việt Nam chưa có nhiều chuyên gia về blockchain và phần lớn nhân lực đến từ các ngành khác như phát triển ứng dụng hay phát triển game thông thường. Điều này dẫn đến việc thiếu nền tảng cùng với sự thiếu kiên trì sẽ tạo ra những hệ quả tiêu cực ảnh hưởng đến sự phát triển của dự án, từ đó gây mất uy tín đối với các nhà đầu tư đầu tư vào dự án. Thứ hai, cơ sở hạ tầng cho sự phát triển của ngành công nghiệp game blockchain vẫn còn hạn chế, vì các công nghệ này thường chỉ dành cho sự phát triển của các game và ứng dụng trực tuyến thông thường. Do đó, các game blockchain chưa được tài trợ thích hợp để thực hiện một dự án game blockchain lâu dài và bền vững. Tiếp theo, mặc dù có nhiều dự án đã đạt được thành công nhất định trên thị trường trong nước và quốc tế, nhưng nhiều game blockchain ở Việt Nam vẫn thiếu minh bạch trong hoạt động và một số bị cáo buộc gian lận hoặc sử dụng các chiêu trò chung chung, chẳng hạn như bí mật bán token đáng ra nên bị khóa. Một số nhà sáng lập phàn nàn rằng họ đã bị hack khi mất token, nhưng điều này thường khó để chứng minh và do đó dẫn đến việc danh tiếng có thể bị ảnh hưởng, thêm vào đó là sự tin tưởng của các nhà đầu tư cũng có thể bị tác động. Các yếu tố trên tổng hợp lại có nhiều khả năng dẫn đến hậu quả là mất mát tài sản. Ngoài ra, một rào cản quan trọng khác khiến các nhà đầu tư không mặn mà với các dự án game blockchain tại Việt Nam là việc Việt Nam hiện chưa có khung pháp lý cho công nghệ blockchain và tiền điện tử. Game NFT sử dụng token bằng cách áp dụng công nghệ blockchain nhưng không sử dụng tiền thật để giao dịch nên có thể không hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành. Tuy nhiên, vấn đề nhạy cảm nhất là các token hoặc tiền ảo do game tạo ra có thể được trao đổi và rút ra tiền thật, điều này không được phép trong các game truyền thống và cũng không được phép trong các game NFT. Các lí do trên có thể cấu thành hành vi vi phạm pháp luật. Hiện tại, pháp luật không cho phép tạo tiền điện tử từ game để giao dịch, mua, bán hoặc trao đổi với các tài khoản khác hoặc sử dụng làm phương tiện thanh toán. Tất cả những điều này là lý do tại sao không có bất kỳ công ty sản xuất game NFT nào được cấp phép tại Việt Nam, với các nhà đầu tư chủ yếu chọn Singapore hoặc Mỹ để đầu tư.Khung quy định pháp lý
Ở một diễn biến khác, việc thực thi luật sở hữu trí tuệ (SHTT) ở Việt Nam cũng không đáp ứng được kỳ vọng của các nhà đầu tư dự án game blockchain tại Việt Nam. Mặc dù luật SHTT ở quốc gia này là toàn diện và nhìn chung phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế, nhưng Việt Nam vẫn thiếu các hướng dẫn về một số vấn đề SHTT, đặc biệt là chuyển đổi kỹ thuật số, AI và blockchain. Các quan chức hành chính và thẩm phán ở Việt Nam vẫn còn hạn chế về chuyên môn về các vấn đề liên quan đến SHTT và đôi khi không thể theo kịp các bộ luật thay đổi nhanh chóng. Điều này dẫn đến các hành vi xâm phạm quyền SHTT được xử lý không hiệu quả, đặc biệt là đối với các quyền sở hữu trí tuệ chưa đăng ký như quyền tác giả vốn đóng vai trò quan trọng trong quyền của chủ sở hữu các dự án game. Bản thân các nhà sáng lập Việt Nam thường chọn Singapore để mở công ty vì Singapore có cơ chế pháp lý blockchain rõ ràng và là nơi có thể thu hút nhiều nhà đầu tư phát triển dự án. Trên thực tế, tại Singapore, Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) đã bắt đầu xem xét việc thực thi pháp luật điều chỉnh việc quản lý và sử dụng thực tế ảo. MAS cũng đang xem xét tạo ra một khuôn khổ quy định cho những người quan tâm đến việc thiết lập các quỹ cung cấp tiền điện tử ban đầu. Hơn nữa, Singapore là một trong số ít quốc gia trên thế giới có hiệp hội ngành công nghiệp blockchain và tiền điện tử dành riêng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, được gọi là Hiệp hội các doanh nghiệp tiền điện tử và các công ty khởi nghiệp Singapore (Association of Crypto-Currency Enterprises and Startups Singapore – ACCESS). Game Blockchain và NFT nói riêng là mảnh đất màu mỡ cho các nhà đầu tư, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế cũng như thúc đẩy cuộc cách mạng công nghệ 4.0 của Việt Nam trong việc tiếp cận lĩnh vực này. Nhìn chung, lĩnh vực blockchain là một lĩnh vực vô cùng sôi động và không có quá nhiều khác biệt giữa Việt Nam và các nước lớn như Trung Quốc và Mỹ. Nhưng để tiên phong và đi đầu trong việc khai thác và phát triển thị trường tiềm năng này, chính phủ và các bộ ngành cần đẩy mạnh việc tạo khung pháp lý cho blockchain và tiền điện tử, đồng thời thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực cũng như kết nối các nguồn lực kinh tế. Nếu có thêm nhiều game NFT thành công, Việt Nam không chỉ thu hút được nguồn vốn nước ngoài từ các nhà đầu tư trên thế giới mà còn nâng cao uy tín của các kỹ sư Việt Nam trong cộng đồng blockchain toàn cầu.Phạm Duy Khương, Nguyễn Thủy Chung và Đoàn Vũ Hoài Nam từ ASL LAW
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về tư vấn đầu tư ra nước ngoài tại Việt Nam và quốc tế.