English
中文 (中国)
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi trình Chính phủ hôm 11 tháng 7, dự kiến trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp Quốc hội tháng 10 năm 2023, thông qua tại kỳ họp tháng 5 năm 2024 và có hiệu lực từ 1 tháng 1 năm 2025. Sau chỉ đạo của Chính phủ về việc đưa ra nhiều phương án nhằm hạn chế tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã đưa ra 2 phương án khả quan nhằm giải quyết tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần gây ảnh hưởng đến sự vẹn toàn của quỹ.
Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đưa ra 2 phương án đề xuất như sau:
1. Giữ nguyên cơ chế rút bảo hiểm xã hội một lần cho những lao động tham gia đóng bảo hiểm từ trước năm 2025. Lao động đóng bảo hiểm xã hội từ năm 2025 sẽ không được rút bảo hiểm xã hội một lần.
2. Giữ nguyên cơ chế rút bảo hiểm xã hội một lần như hiện tại nhưng bổ sung thêm cơ chế người lao động muốn rút bảo hiểm xã hội một lần từ 2025 trở đi sẽ chỉ được rút tối đa 50% khoảng thời gian tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội.
Lao động đóng bảo hiểm xã hội từ năm 2025 sẽ không được rút bảo hiểm xã hội một lần
Kế thừa tinh thần Nghị quyết 93 cho phép người lao động có thể bảo lưu thời gian đóng hoặc rút khi có nhu cầu, người lao động hiện hành sẽ được rút bảo hiểm xã hội một lần sau 12 tháng nghỉ việc mà không tiếp tục tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội, bao gồm cả bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Nếu người lao động tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội sau ngày Luật sửa đổi có hiệu lực là ngày 1 tháng 1 năm 2025, họ sẽ không được rút bảo hiểm xã hội một lần ngoại trừ các trường hợp người rút là người đủ tuổi nghỉ hưu mà chưa đủ năm đóng để hưởng lương hưu, ra nước ngoài định cư hoặc mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng.
Theo đánh giá của Bộ, phương án này mang tính bền vững, khả thi cao khi những người hiện đang tham gia hệ thống bảo hiểm xã hội sẽ không bị ảnh hưởng quyền lợi. Tuy nhiên, sự ảnh hưởng sẽ đến những thế hệ lao động sau khi họ sẽ khó tìm được nguồn tiền dự phòng cho các rủi ro tài chính.
Dẫu vậy, vì đề xuất này sẽ không cấm việc rút bảo hiểm xã hội của những người lao động đang trong quá trình lao động nên số lượng người rút bảo hiểm sẽ không giảm trong những năm tới. Bộ dự kiến phải đến năm 2030 mới thấy được sự thuyên giảm về số lượng người lao động rút bảo hiểm xã hội. Nếu xét tuổi lao động của một người là khoảng 40 năm thì phải đến năm 2064 Việt Nam mới chấm dứt tình trạng rút bảo hiểm xã hội một lần.
Tuy nhiên, trong khoảng thời gian này, vì sự suy giảm dần của những người lao động muốn rút bảo hiểm khi họ đã đạt tuổi nghỉ hưu nên áp lực lên hệ thống sẽ không quá lớn, quỹ được bảo toàn.
Lao động tham gia bảo hiểm xã hội từ 2025 được rút một lần nhưng không quá 50% tổng thời gian đã đóng
Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2025, người lao động muốn rút bảo hiểm xã hội một lần sẽ chỉ được rút tối đa 50% tổng thời gian đã đóng vào Quỹ hưu trí tử tuất. Thời gian còn lại được bảo lưu để tiếp tục tham gia hệ thống an sinh và hưởng chế độ khi người lao động về hưu.
Phương án này không liên quan đến việc người lao động tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội từ trước Đhay sau năm 2025. Đề xuất thứ hai chỉ liên quan đến việc quyền lợi của người lao động sẽ bị ảnh hưởng nếu họ lựa chọn rút bảo hiểm xã hội trước hay sau năm 2025.
Chính vì vậy mà nếu áp dụng đề xuất này, quỹ bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ có thể đối mặt áp lực lớn từ thời điểm hiện tại đến đầu năm 2025 khi người lao động thực hiện biện pháp ‘hưởng chạy luật’ tức là ồ ạt nộp đơn rút bảo hiểm xã hội một lần trước khi Luật sửa đổi có hiệu lực từ năm 2025.
Trong 2 phương án trên thì phương án 1 nhận được hưởng ứng cao. Theo một khảo sát của báo VnExpress, có đến 90% độc giả tán thành phương án 1, trong khi chỉ xấp xỉ 10% lựa chọn phương án 2 là hạn chế quyền rút của người lao động xuống 50%.
Liên hệ với công ty Luật ASL LAW để được tư vấn Luật về Lao động và Việc làm.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
