English
中文 (中国)
Khu vực Đông Nam Á đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể về đầu tư nước ngoài, điều này không chỉ mang lại những đổi mới mà còn đặt ra câu hỏi về việc bảo vệ những đổi mới đó. Theo đó, các nhà đầu tư đang ngày càng quan tâm đến việc đăng ký sáng chế cho công nghệ độc quyền đóng vai trò quan trọng trong nhiều doanh nghiệp hiện nay.
Gần đây, những đổi mới liên quan đến công nghệ và phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI) đang được quan tâm đặc biệt. Những đổi mới này có thể được đăng ký sáng chế không, và nếu có thì bằng cách nào? Khi nói đến Đông Nam Á, câu trả lời cho những câu hỏi này không hề đơn giản do thiếu các quy định về sáng chế thống nhất trên toàn khu vực.
Các vấn đề về khả năng cấp bằng sáng chế
Khả năng được cấp bằng sáng chế của phần mềm máy tính đã là chủ đề được thảo luận liên tục từ trước cả sự xuất hiện của các công cụ AI. Nhiều khu vực pháp lý có các quy định cụ thể liên quan đến khả năng được cấp bằng sáng chế của phần mềm. Phần mềm thuần túy, chỉ được xác định bằng mã nguồn, có thể sẽ không đủ điều kiện để được bảo vệ với sáng chế nhưng có thể được bảo vệ theo các quy định về bản quyền. Phần mềm liên quan đến AI thường bao gồm các thuật toán, bộ dữ liệu và phương pháp đào tạo phức tạp, đặt ra những thách thức khi đáp ứng yêu cầu tiết lộ thông tin khi đăng ký. Tuy nhiên, các thuật toán, phương pháp toán học và ý tưởng trừu tượng thường được coi là đối tượng không được cấp bằng sáng chế ở nhiều khu vực pháp lý. Mặc dù phần mềm triển khai AI có thể kết hợp các thuật toán mới, việc đăng ký sáng chế dành riêng cho thuật toán có thể gặp khó khăn tại một số quốc gia.
Ví dụ, Indonesia, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam đã loại trừ các chương trình máy tính khỏi đối tượng có thể được cấp bằng sáng chế. Tuy nhiên, một giải pháp tiềm năng ở các quốc gia này là mô tả phần mềm được kết nối với một phương tiện hữu hình. Cách tiếp cận này có thể được chấp nhận dựa trên chủ đề trong quá trình thẩm định nội dung. Hơn nữa, ở Indonesia, một chương trình máy tính có thể đủ điều kiện để được bảo hộ bằng sáng chế nếu các đặc điểm của nó có tác dụng kỹ thuật và phục vụ việc giải quyết một vấn đề hữu hình hoặc vô hình.
Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Singapore có các quy định về sáng chế thoải mái nhất, thậm chí chúng còn đề cập rõ ràng đến những đổi mới về AI. Nước này đã triển khai một chương trình đẩy nhanh đặc biệt có tên là Sáng kiến tăng tốc cho trí tuệ nhân tạo, cho phép cấp bằng sáng chế liên quan đến AI trong vòng sáu tháng kể từ ngày nộp đơn.
Cân nhắc khi soạn thảo đơn đăng ký sáng chế
Khi soạn thảo đơn đăng ký bằng sáng chế cho công nghệ và phần mềm AI ở Đông Nam Á, điều quan trọng là người soạn thảo đơn đăng ký sáng chế phải hiểu rõ các yêu cầu cụ thể về khả năng cấp bằng sáng chế của từng quốc gia trong khu vực. Một cách tiếp cận cần cân nhắc trong quá trình soạn thảo là thiết lập kết nối giữa phần mềm và phương tiện hữu hình trong phần mô tả. Nếu phần mềm có thể được liên kết với một phương tiện hữu hình thì cơ hội được cấp bằng sáng chế sẽ tăng lên.
Ngay cả khi yêu cầu bảo hộ bằng sáng chế ở các khu vực khác, chẳng hạn như Hoa Kỳ, không yêu cầu sự kết nối với phương tiện hữu hình, thì khi vào Đông Nam Á, yêu cầu bảo hộ có thể được sửa đổi để bao gồm mối liên hệ này mà không cần mở rộng phạm vi áp dụng, với điều kiện là thông tin cần thiết đã tồn tại trong bản mô tả.
Để đẩy nhanh quá trình đăng ký sáng chế cho các đổi mới liên quan đến AI, người nộp đơn nên sử dụng lựa chọn thẩm định nhanh đơn đăng ký sáng chế. Các nước thành viên ASEAN đã thiết lập cơ chế Hợp tác thẩm định bằng sáng chế ASEAN, theo đó, các quốc gia ASEAN sẽ chấp nhận kết quả thẩm định đơn đăng ký sáng chế của nhau.
Ngoài ra, nhiều quốc gia Đông Nam Á có thỏa thuận chấp nhận kết quả thẩm định bằng sáng chế từ các quốc gia khác, được gọi là “quy trình thẩm định nhanh” (PPH). Ví dụ, Campuchia có thỏa thuận xác nhận các bằng sáng chế của châu Âu. Indonesia, Thái Lan và Việt Nam có thỏa thuận PPH với Nhật Bản, cho phép người nộp đơn xin cấp bằng sáng chế sử dụng kết quả thẩm định các bằng sáng chế tương ứng của Nhật Bản đã được cấp để đẩy nhanh quá trình thẩm định tại quốc gia tương ứng của họ. Mặc dù thẩm định viên ở nước tiếp nhận vẫn sẽ đánh giá đơn để đảm bảo tuân thủ các quy định về sáng chế của nước đó, nhưng kết quả thẩm định từ Nhật Bản vẫn sẽ tạo điều kiện cho quá trình thẩm định diễn ra nhanh hơn.
Việc đăng ký sáng chế cho công nghệ và phần mềm AI ở Đông Nam Á đòi hỏi một cách tiếp cận mới và liên quan đến các quy định và thủ tục hiện hành cũng như các công nghệ tiên tiến. Khi các doanh nghiệp tiếp tục đổi mới và phát triển công nghệ độc quyền, họ sẽ phải đưa ra chiến lược toàn diện để bảo vệ những tài sản có giá trị này thông qua bằng sáng chế. Bằng cách theo kịp những phát triển mới nhất trong lĩnh vực này và hợp tác chặt chẽ với các chuyên gia pháp lý giàu kinh nghiệm, các doanh nghiệp ở Đông Nam Á có thể thực hiện quá trình đăng ký sáng chế phức tạp và duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường ngày càng cạnh tranh.
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về luật doanh nghiệp, luật lao động, luật sở hữu trí tuệ, luật bất động sản.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
