English
中文 (中国)
日本語
Kể từ tháng 3 năm 2018, Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã áp dụng thuế bổ sung 25% với thép và 10% với nhôm nhập khẩu theo Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại năm 1962, với lý do bảo vệ an ninh quốc gia. Các biện pháp này được mở rộng qua nhiều giai đoạn và tiếp tục được điều chỉnh trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump.
Đáng chú ý, trong năm 2025, Hoa Kỳ tiếp tục mở rộng chính sách thuế:
- 12/3/2025: Tăng thuế nhập khẩu với thép và nhôm lên 25%.
- 3/4 và 3/5/2025: Áp thuế 25% với ô tô và phụ tùng ô tô.
- 2/4/2025: Công bố thuế đối ứng ở mức 10%, với một số sản phẩm chịu mức cao hơn, song một số hàng hóa được miễn.
- Từ 10/4 đến 12/5/2025: Hoa Kỳ và Trung Quốc liên tiếp áp và điều chỉnh thuế trả đũa lên hàng hóa của nhau, có thời điểm mức thuế lên tới 145%.
Các đề xuất trả đũa tại WTO
Nhiều thành viên WTO, bao gồm EU, Ấn Độ, Nhật Bản và Vương quốc Anh, đã đề xuất áp thuế bổ sung đối với hàng hóa từ Hoa Kỳ, xem đây là biện pháp trả đũa đối với các chính sách thuế của Hoa Kỳ mà họ cho là “biện pháp tự vệ” trái với quy định WTO.
Cơ sở pháp lý theo Hiệp định Tự vệ của WTO
Hiệp định Tự vệ quy định rằng các thành viên có thể tham vấn và yêu cầu bồi thường nếu bị ảnh hưởng bởi biện pháp tự vệ không dựa trên hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Nếu không đạt thỏa thuận trong vòng 30 ngày, bên bị ảnh hưởng có thể trả đũa trong vòng 90 ngày sau khi biện pháp được áp dụng.
Quan điểm trái chiều tại Uỷ ban Tự vệ WTO
Tại phiên họp ngày 28/4/2025, các thành viên như EU, Ấn Độ, Trung Quốc và Anh đều cho rằng các biện pháp thuế của Hoa Kỳ là biện pháp tự vệ. Tuy nhiên, Hoa Kỳ bác bỏ và cho rằng đây là biện pháp an ninh quốc gia theo Điều XXI GATT 1994, do đó không thuộc phạm vi điều chỉnh của Hiệp định Tự vệ.
Các thông báo trả đũa của các thành viên
- Ấn Độ: Thông báo thuế bổ sung trên các sản phẩm của Hoa Kỳ để đáp trả chính sách ảnh hưởng đến 7,6 tỷ USD xuất khẩu. Tuy chưa nêu rõ mặt hàng cụ thể, Ấn Độ bảo lưu quyền áp dụng biện pháp trả đũa sau 30 ngày kể từ ngày thông báo.
- Nhật Bản: Dẫn lại lập luận và căn cứ từ năm 2018, cho rằng thuế nhập khẩu của Hoa Kỳ là biện pháp tự vệ. Nhật tuyên bố sẽ tính toán và công bố chi tiết biện pháp trả đũa sau.
- Vương quốc Anh: Xác định thuế bổ sung 25% từ 12/3/2025 là biện pháp tự vệ mới. Anh cho biết có thể trả đũa theo hai kịch bản: từ ngày 9/6/2025 (sau 30 ngày kể từ thông báo) hoặc từ năm 2028 nếu có phán quyết bất lợi đối với Hoa Kỳ từ WTO. Anh ước tính các biện pháp thuế của Hoa Kỳ ảnh hưởng khoảng 0,6 tỷ bảng Anh.
- EU: Đề nghị tham vấn không chỉ đối với thuế với nhôm, thép mà còn với các sản phẩm khác như ô tô, bia, lon nhôm theo Mục 232 và Đạo luật Quyền hạn kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA). Hoa Kỳ tiếp tục khẳng định đây không phải là biện pháp tự vệ, mà là biện pháp an ninh quốc gia hợp pháp theo WTO.
Triển vọng và đánh giá
Các diễn biến cho thấy sự bất đồng sâu sắc giữa Hoa Kỳ và các thành viên WTO về cách phân loại và xử lý các biện pháp thuế. Trong khi các nước cho rằng họ có quyền trả đũa theo Hiệp định Tự vệ, Hoa Kỳ khẳng định đang hành động trong khuôn khổ ngoại lệ an ninh quốc gia.
Dù hiện tại các đề xuất trả đũa mang tính thủ tục và chưa đi kèm hành động cụ thể, nguy cơ leo thang xung đột thương mại vẫn hiện hữu nếu các bên không đạt được đồng thuận trong các cuộc tham vấn tiếp theo.
Để đảm bảo lợi ích chính đáng của mình, các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm nên tìm hiểu quy định, trình tự điều tra của các vụ việc phòng vệ thương mại và chủ động liên hệ với các công ty luật Việt Nam có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực chống bán phá giá, phòng vệ thương mại để nhận được hỗ trợ kịp thời.
ASL Law là công ty luật độc lập và cung cấp đầy đủ dịch vụ được tín nhiệm cao của Việt Nam gồm các luật sư giàu kinh nghiệm và tài năng. ASL Law được Legal500, Asia Law, WTR và Asia Business Law Journal xếp hạng là Công ty Luật hàng đầu tại Việt Nam. Có trụ sở tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, mục đích chính của ASL LAW là cung cấp lời tư vấn và giải pháp lý thiết thực, hiệu quả và hợp pháp nhất cho khách hàng trong nước và quốc tế. Nếu cần sự trợ giúp, Quý khách hàng có thể gửi email liên hệ tới [email protected].
Liên hệ với công ty Luật ASL LAW để được hướng dẫn về Chống Bán Phá giá Và Phòng Vệ Thương Mại.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
