Ngày 22 tháng 5 năm 2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) chính thức tiếp nhận hồ sơ đề nghị điều tra chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) đối với mặt hàng gỗ dán cứng và trang trí nhập khẩu từ Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam. Hồ sơ được nộp bởi Hiệp hội Thương mại Công bằng với Gỗ dán cứng Hoa Kỳ, trong đó cáo buộc các sản phẩm từ ba quốc gia này đang gây thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa gây thiệt hại cho ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ.
1. Thông tin sơ bộ về vụ việc
Sản phẩm bị đề nghị điều tra là gỗ dán cứng và trang trí, chủ yếu thuộc nhóm mã HS 4412 và 9403. Đơn đề nghị được gửi lên ngày 22/5/2025, trong đó cáo buộc hơn 130 doanh nghiệp xuất khẩu từ Việt Nam có hành vi bán phá giá và được nhận trợ cấp, bao gồm nhiều công ty quy mô lớn như Tekcom, Gỗ Khang Đạt, Triệu Thái Sơn và Thái Hoàng.
Mã vụ việc được DOC ghi nhận là A-552-851 (CBPG) và C-552-852 (CTC). Thời kỳ điều tra đề xuất đối với hành vi CBPG và CTC là năm 2024, trong khi thời kỳ điều tra thiệt hại kéo dài ba năm (2022–2024). Theo số liệu do Nguyên đơn trích dẫn từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC), xuất khẩu gỗ dán từ Việt Nam sang Hoa Kỳ trong ba năm lần lượt đạt 401 triệu USD, 186 triệu USD và 244 triệu USD, đứng thứ hai sau Indonesia.
2. Nội dung cáo buộc
2.1. Bán phá giá:
Biên độ phá giá bị cáo buộc đối với hàng hóa từ Việt Nam dao động từ 112,33% đến 133,72% – mức thấp nhất trong ba nước bị điều tra. Do Hoa Kỳ không công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, biên độ phá giá sẽ được tính dựa trên giá trị thay thế từ một quốc gia thứ ba. Nguyên đơn đề xuất Indonesia làm quốc gia thay thế, viện dẫn lý do tương đồng về trình độ phát triển kinh tế và cơ sở sản xuất. Các bên liên quan có thời hạn 60 ngày để đưa ra ý kiến về quốc gia thay thế trước khi DOC đưa ra kết luận sơ bộ.
2.2. Trợ cấp:
Nguyên đơn cáo buộc doanh nghiệp Việt Nam được hưởng tổng cộng 26 chương trình trợ cấp, chia thành 7 nhóm chính:
- Tín dụng ưu đãi: từ các ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước và Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB).
- Tài trợ xuất khẩu và đầu tư.
- Ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp: bao gồm ưu đãi theo khu vực, khấu hao nhanh và tăng chi phí khấu trừ.
- Miễn và hoàn thuế nhập khẩu: cho doanh nghiệp xuất khẩu, FDI, và doanh nghiệp trong khu công nghiệp.
- Ưu đãi về đất: miễn, giảm tiền thuê đất, nước hoặc thuế sử dụng đất.
- Cung cấp tiện ích với giá ưu đãi: điện, nước trong khu công nghiệp.
- Trợ cấp xuyên quốc gia: thông qua việc nhập khẩu ván veneer từ Trung Quốc với giá thấp do bị Chính phủ Trung Quốc kiểm soát nguồn cung.
Dù không đưa ra biên độ trợ cấp cụ thể, nguyên đơn cho rằng các chương trình trên gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ.
3. Quy trình điều tra tiếp theo
Vụ việc sẽ được điều tra bởi hai cơ quan chủ chốt:
- DOC: xem xét hành vi bán phá giá và trợ cấp, đồng thời quyết định áp thuế.
- ITC: đánh giá thiệt hại đối với ngành sản xuất Hoa Kỳ.
Chỉ khi cả DOC và ITC đều đưa ra kết luận khẳng định, Hoa Kỳ mới áp thuế CBPG/CTC. Các mốc thời gian dự kiến:
- Trước 11/6/2025: DOC ra quyết định khởi xướng điều tra (có thể gia hạn đến 40 ngày).
- Trong 45 ngày: ITC ra kết luận sơ bộ về thiệt hại.
- Trong 140 ngày (CBPG) và 65 ngày (CTC): DOC ra kết luận sơ bộ.
- Sau đó 75 ngày: DOC công bố kết luận cuối cùng.
- Sau đó 45 ngày: ITC ban hành kết luận cuối cùng về thiệt hại.
- Cuối cùng: DOC có 07 ngày để ban hành Lệnh áp thuế nếu cả hai kết luận đều khẳng định.
4. Khuyến nghị cho doanh nghiệp Việt Nam
Trước nguy cơ bị áp thuế CBPG và CTC, Cục Phòng vệ Thương mại khuyến nghị các doanh nghiệp xuất khẩu gỗ dán cần:
- Chủ động theo dõi diễn biến vụ việc, nắm vững quy định và quy trình điều tra của Hoa Kỳ;
- Phối hợp đầy đủ với cơ quan điều tra Hoa Kỳ, tránh rơi vào tình trạng bị coi là không hợp tác;
- Đăng ký tài khoản IA ACCESS trên cổng thông tin điện tử của DOC để cập nhật thông tin và nộp hồ sơ đúng hạn;
- Phối hợp chặt chẽ với Cục Phòng vệ Thương mại để được hỗ trợ về kỹ thuật và pháp lý trong quá trình xử lý vụ việc.
Để đảm bảo lợi ích chính đáng của mình, các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu sản phẩm nên tìm hiểu quy định, trình tự điều tra của các vụ việc phòng vệ thương mại và chủ động liên hệ với các công ty luật Việt Nam có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực chống bán phá giá, phòng vệ thương mại để nhận được hỗ trợ kịp thời.
ASL Law là công ty luật độc lập và cung cấp đầy đủ dịch vụ được tín nhiệm cao của Việt Nam gồm các luật sư giàu kinh nghiệm và tài năng. ASL Law được Legal500, Asia Law, WTR và Asia Business Law Journal xếp hạng là Công ty Luật hàng đầu tại Việt Nam. Có trụ sở tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, mục đích chính của ASL LAW là cung cấp lời tư vấn và giải pháp lý thiết thực, hiệu quả và hợp pháp nhất cho khách hàng trong nước và quốc tế. Nếu cần sự trợ giúp, Quý khách hàng có thể gửi email liên hệ tới [email protected].
Liên hệ với công ty Luật ASL LAW để được hướng dẫn về Chống Bán Phá giá Và Phòng Vệ Thương Mại.
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN