English
中文 (中国)
日本語
(Được đăng tải trên Báo Đầu Tư) Bắt đầu từ ngày 4 tháng 3, tất cả nhôm và thép nhập khẩu vào Hoa Kỳ sẽ phải chịu mức thuế 25%. Sự thay đổi đột ngột này đã đặt ra những thách thức đáng kể cho các nhà xuất khẩu Việt Nam. Vì Việt Nam là quốc gia đứng thứ tư trong số các bên cung cấp thép lớn nhất cho Hoa Kỳ, sự thay đổi về chính sách này có thể gây ra hậu quả trực tiếp và gián tiếp nghiêm trọng cho ngành công nghiệp thép và nhôm của Việt Nam.
Chính quyền Hoa Kỳ tuyên bố rằng thẩm quyền toàn diện luật pháp cho phép tổng thống nhanh chóng áp dụng thuế quan với hoạt động điều tra hoặc giám sát tối thiểu để phản ứng ngay lập tức với các mối đe dọa sắp xảy ra. Với số ít giới hạn về thủ tục xung quanh việc sử dụng Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp (Emergency Economic Powers Act), có hiệu lực từ năm 1977, Tổng thống Donald Trump có thể tuyên bố rằng, trong trường hợp này, việc tăng thuế quan như một phần của tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Ngoài ra, chính quyền của tổng thống Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên đã sử dụng Mục 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại (Trade Expansion Act) làm cơ sở để áp dụng thuế quan đối với các sản phẩm trên, nhiều sản phẩm trong số đó vẫn phải chịu mức thuế quan này cho đến hiện tại. Mục 232 cho phép áp dụng thuế quan sau khi Bộ Thương mại Hoa Kỳ điều tra phát hiện ra rằng hàng nhập khẩu gây ra mối đe dọa làm suy yếu an ninh của quốc gia này.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ lượng hàng hoá có giá trị 112,5 tỷ đô la và nhập khẩu lượng hàng hoá có giá trị 10,5 tỷ đô la. Tháng 1/2024, số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy tổng kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đạt 11,1 tỷ đô la, không thay đổi nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Sự ổn định này cho thấy tỷ trọng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước vẫn được duy trì.
Về việc xuất khẩu thép của Việt Nam sang Hoa Kỳ, theo số liệu của Hải quan Hoa Kỳ trong năm 2024, giá trị thép và sản phẩm thép mà Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ đạt khoảng 983 triệu đô la. Đối với sản phẩm nhôm, theo số liệu của Hải quan Hoa Kỳ trong năm 2024, giá trị nhôm và sản phẩm nhôm mà Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ đạt khoảng 479 triệu đô la.
Do khối lượng thép và nhôm xuất khẩu sang Hoa Kỳ là rất lớn nên các doanh nghiệp sản xuất-xuất khẩu của Việt Nam thường xuyên phải chịu các cuộc điều tra về biện pháp phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ. Hiện nay, mức thuế 10% đối với nhôm và 25% đối với các sản phẩm thép theo Mục 232 đã được áp dụng kể từ năm 2018 đối với hầu hết các quốc gia.
Cho đến nay, Hoa Kỳ đã khởi xướng hơn 34 cuộc điều tra về biện pháp phòng vệ thương mại đối với thép xuất khẩu của Việt Nam. Con số này chiếm hơn một nửa trong số tất cả các vụ kiện về biện pháp phòng vệ thương mại liên quan đến Việt Nam. Đối với các sản phẩm nhôm, đã có hai vụ điều tra về biện pháp phòng vệ thương mại.
Theo số liệu thống kê gần đây do Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam công bố:
- 81% doanh nghiệp Hoa Kỳ hoạt động tại Việt Nam lo ngại về khả năng Hoa Kỳ áp dụng thuế quan dưới thời chính quyền của tổng thống Trump trong nhiệm kỳ thứ hai.
- 92% các nhà sản xuất Hoa Kỳ tại Việt Nam bày tỏ lo ngại rằng thuế quan có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và tác động tiêu cực đến khả năng cạnh tranh.
- Hơn 85% doanh nghiệp được khảo sát tin rằng thuế quan sẽ làm giảm khối lượng thương mại, phá vỡ các mối quan hệ đối tác lâu dài và ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế của Việt Nam.
Những lo ngại này là có cơ sở vì Tổng thống Trump đã tái khẳng định rõ ràng chính sách “Nước Mỹ trên hết” (America First) của mình trong nhiệm kỳ thứ hai. Tuy nhiên, việc xem vấn đề này là rủi ro hay cơ hội là tùy thuộc vào góc nhìn của từng doanh nghiệp Việt Nam.
Đầu tiên, với việc tăng thuế quan, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải cạnh tranh với các nhà sản xuất thép và nhôm từ các quốc gia khác khi họ có rất ít hoặc không có lợi thế nào so với các doanh nghiệp Việt. Con dao hai lưỡi này có thể làm giảm lợi nhuận trong ngắn hạn nhưng cũng mang đến cơ hội để đơn giản hóa hoạt động cho các doanh nghiệp Việt.
Thứ hai, Hoa Kỳ có thể thắt chặt hoạt động kiểm tra nguồn gốc sản phẩm và xác minh tính hợp pháp của nguyên liệu thô. Nếu các doanh nghiệp không cung cấp đủ bằng chứng về nguồn cung hợp pháp, họ có nguy cơ phải chịu thêm thuế quan, cụ thể là thuế chống lẩn tránh đối với hàng hóa bị nghi ngờ có nguồn gốc từ Trung Quốc, khi quốc gia này vẫn đang có căng thẳng thương mại với Hoa Kỳ.
Mặt khác, xét đến các cuộc điều tra trước đây về biện pháp phòng vệ thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam, bao gồm các vụ kiện chống bán phá giá, chống trợ cấp và chống lẩn tránh, các doanh nghiệp Việt Nam hẳn đã quen thuộc với các đợt tăng thuế quan. Kinh nghiệm này mang lại nhiều lợi thế cho các doanh nghiệp Việt khi so sánh với các doanh nghiệp từ các quốc gia khác.
Thứ ba, các vấn đề về Hợp đồng và Chuỗi cung ứng cũng đặt ra nhiều thách thức. Các đối tác Hoa Kỳ có thể đình chỉ hoặc hủy đơn hàng do lo ngại về quy định. Trong những trường hợp cực đoan, các biện pháp tương tự như lệnh trừng phạt do Hoa Kỳ ban hành hoặc các hành động trả đũa từ các đối tác thương mại khác có thể được áp dụng. Những điều này có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và buộc các doanh nghiệp phải tìm kiếm thị trường thay thế.
Nếu mức thuế cao hơn dự kiến được áp dụng, các tranh chấp về điều khoản hợp đồng có thể phát sinh, dẫn đến hậu quả về tài chính và pháp lý đối với các nhà xuất khẩu Việt Nam. Đây là lý do tại sao các doanh nghiệp phải làm việc chặt chẽ với cố vấn pháp lý trong các hoạt động của mình để giảm thiểu rủi ro.
Bất chấp những khó khăn và bất ổn phía trước, niềm tin vào thị trường Việt Nam vẫn được thể hiện mạnh mẽ:
- 94% doanh nghiệp và 98% nhà sản xuất vẫn tin tưởng vào tiềm năng của Việt Nam do cơ sở hạ tầng phát triển, lực lượng lao động lành nghề và vị trí chiến lược.
- Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để tiếp tục xuất khẩu, vì các nhà sản xuất thép và nhôm của Hoa Kỳ vẫn chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu trong nước, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nổi bật tham gia.
Mặc dù vậy, biên lợi nhuận của các nhà xuất khẩu có thể giảm trong tương lai gần.
Cuối cùng, sau một thời gian điều chỉnh và thích nghi ban đầu, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tiếp cận sâu rộng hơn với chuỗi cung ứng của Hoa Kỳ, đặc biệt là khi các sản phẩm Việt ngày càng đáp ứng các yêu cầu về xuất xứ trong khi vẫn có thể duy trì chất lượng tốt và giá cả cạnh tranh.
ASL Law là công ty luật độc lập và cung cấp đầy đủ dịch vụ được tín nhiệm cao của Việt Nam gồm các luật sư giàu kinh nghiệm và tài năng. ASL Law được Legal500, Asia Law, WTR và Asia Business Law Journal. xếp hạng là Công ty Luật hàng đầu tại Việt Nam. Có trụ sở tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, mục đích chính của ASL LAW là cung cấp lời tư vấn và giải pháp lý thiết thực, hiệu quả và hợp pháp nhất cho khách hàng trong nước và quốc tế. Nếu cần sự trợ giúp, Quý khách hàng có thể gửi email liên hệ tới [email protected].
Liên hệ với công ty luật ASL LAW để được hướng dẫn về luật doanh nghiệp, luật lao động, luật sở hữu trí tuệ, luật bất động sản:
BÀI VIẾT HỮU ÍCH LIÊN QUAN
